Karides Nasıl Temizlenir ve Ayıklanır?

Besleyici ve oldukça lezzetli bir deniz ürünü olan karides, farklı yemek tariflerine uygun olarak hazırlanabilir. Karidesleri pişirmeden önce ise detaylı bir şekilde temizleyerek tükettikleri kum veya yosun gibi maddelerden arındırabilirsiniz. Peki, hangi tür karides nasıl temizlenir ve karides temizlerken ne tür araçlar kullanılabilir? Bu soruların cevaplarına yakından göz atalım.

Karides Cinsine Göre Temizleme Yöntemleri

Karides ayıklama yöntemleri karidesin büyüklüğüne, türüne ve tarife göre değişiklik gösterebilir. Farklı çeşitlere sahip karidesler çimçim, mini, küçük, orta, büyük ve jumbo boy gibi boyutlara sahip olduğu için her biri ayrı şekilde temizlenir. Küçük boy ürünlerin temizliği daha zor olduğu için çoğunlukla temizlendikten sonra paketlenir. Büyük boy karidesler ise tam haliyle satın alınabilir. Her iki durumda da bazı temizlik yöntemleri kullanılır.

Jumbo Karides Nasıl Temizlenir?

Orta boy ve jumbo boy karideslerin temizleme işlemleri birbirine benzerlik gösterir. Karidesin dış kabukları temizlenir ardından da iç temizlemeye geçilir. Bu aşamada ilk olarak karidesin kuyruğunu çıkarmak gerekir. Karidesi iki elle tuttuktan sonra kuyruğa bastırarak hafifçe çekilir. Bu sayede kuyruk kabuğu ayrılırken kuyruk içindeki yoğun et içeride kalır. Ardından baş çekilerek çıkarılır ve son aşamada sırttaki kabuk alanları çıkarılır. Haşlama yapılacaksa kabuğu çıkarmaya gerek yoktur. Kaynar suda kabuklar yumuşadığı için kendini kolayca bırakır. Karides tava yapılacak ise kabuklardan kurtulmak gerekir. Parmağınızı kabuğun altından sırta doğru nazikçe geçirdiğinizde karides üzerindeki kabukların ayaklarla birlikte sıyrıldığını görebilirsiniz.

Jumbo karides temizleme işleminin son aşaması olan iç temizlik için karidesin sindirim sistemini temizlemeniz gerekir. Bunun için meyve bıçağı gibi sivri uçlu bir bıçakla karides etini uçtan uca çizebilirsiniz. Bu noktada elinizle ince siyah bir damarı andıran sindirim sistemini bulmalısınız. Sindirim sistemini bir uçtan başlayarak diğer uca doğru yavaşça çekebilir, tek hamlede siyah damarı etten uzaklaştırabilirsiniz. Kayganlaşan karidesi daha rahat bir şekilde tutmak için bulaşık eldiveni de kullanabilirsiniz. Organik atıkları barındıran bu koyu damarlar zararlı olmamakla birlikte etin tadını bozabilir ve kötü kokuya neden olabilir. Bu nedenle özellikle jumbo karideslerde bağırsağı almak oldukça önemlidir.

Küçük Karides Nasıl Temizlenir?

Küçük karides ayıklama işlemi jumbo karides temizliğinden farklıdır. Bu karidesler çok daha hassas ve ince kabuğa sahip olduğundan dolayı jumbo boyda olduğu gibi temizlik yapmak karideslerin parçalanmasına neden olabilir. Bunun için haşlama yöntemiyle temizlik yapmak daha mantıklıdır. Küçük boy karidesler ilk olarak derin bir kapta ve soğuk su altında 4-5 kez yıkanır. Kabuk üstündeki partiküllerden kurtulduktan sonra karidesler geniş bir çelik tencerede kaynayan suya atılır. Karidesler kaynar suda 7-8 dakika kadar haşlanır. Tencereden alınan karidesler bir süzgeç içinde ılımaya bırakılır. Ilıyan karidesler ilk olarak kuyruk, ardından baş ve son olarak da kabuklarından arındırılarak temizlenir. 

Çimçim Karides Nasıl Temizlenir?

Yavru karides olarak bilinen çimçim karides çeşitleri, çorba veya güveç gibi yemeklerde sıklıkla tercih edilir. Dondurulmuş çimçim karides temizleme işlemi, diğer karides türlerine kıyasla daha kolaydır. Oldukça küçük olan ve spiral gibi şekil alan çimçim karidesler, çoğunlukla temizlenmiş olarak paketlendiği için sadece siyah damarları almak yeterlidir. İnce siyah damarları etten ayırabilmek için kürdan ya da ince uçlu bir bıçak kullanabilirsiniz.

Balıkçıdan alınan taze çimçim karidesin temizliği ise hazır karidese kıyasla biraz daha zahmetlidir. Orta boy hamsi ile benzer ölçülere sahip olan çimçim karidesi temizlerken çok hassas davranmak gerekir. İlk olarak karidesin yumuşak baş kısmı iki parmakla yukarı doğru çekilerek çıkarılır. Ardından kuyruk bölümü, yine aynı şekilde baş parmak ve işaret parmağı ile hafifçe sıkılarak çekilir. Bu noktada kuyruk içindeki dolgun eti atmamaya özen gösterilmelidir. Karides üzerindeki son sertlik olan sırt çevresindeki kabuklar da nazikçe ovalanarak alınır. İnce uçlu bir bıçak yardımıyla eti çizerek koyu renk bağırsakları tahliye ettikten sonra karides, pişirilmeye hazır hâle gelir.

Dondurulmuş Karides Nasıl Temizlenir?

Buzlukta tazeliğini uzun süre koruyabilen donmuş karides, temizlenmiş olarak geldiği için eti pişirmeye hazır hâle getirmek oldukça kolaydır. Dondurulmuş karides temizleme işleminde dikkat edilmesi gerekenler ise şu şekilde sıralanabilir:

• Derin dondurucudan alınan karidesler, mümkünse bir gece önceden buzdolabına alınarak bekletilmeli ve buzdan arındırılmalıdır.
• Buzu çözdürmek için yeterli zaman yoksa karidesler geniş bir kaba alınmalı ve soğuk su altında bekletilmelidir. Süreyi kısaltmak için sıcak su kullanılabilir.
• Buzdan ayrılan ve iyice yumuşayan karidesler bol soğuk su altında 4-5 kez yıkanmalıdır.
• Kokusuz ve temiz bir et hazırlamak için karideslerin siyah damarı andıran ince sindirim sistemleri elle, kürdanla veya meyve bıçağıyla nazikçe temizlenmelidir.
• Temizlenen karidesler son kez yıkandıktan sonra pişirmeye hazır hâle gelir. 

Karides Temizlerken Kullanılan Gereçler Nelerdir?

Jumbo karides ayıklama işlemi için yanınızda iki tür bıçak bulundurmanızda fayda var. İnce ve sivri uçlu bıçakla karidesin sindirim sistemi olan ince koyu çizgilerini çıkarabilirsiniz. Düz uçlu geniş bir bıçak yardımıyla da karidesin inatçı kabuklarını temizleyebilirsiniz. Bu aşamada büyük bir kesme tahtasından yararlanabilirsiniz. Özellikle sert bölümleri temizlerken kesme tahtasından yardım alabilirsiniz. Biri temiz eti, diğeri de kabukları koymak üzere iki adet büyük kâse kullanmanız da karidesleri organize etmenizi kolaylaştırır. Ayrıca boş bir kaba soğuk su doldurarak ince temizlik işlerini bu alanda gerçekleştirebilirsiniz. Kaygan yüzeyli karideslerin elinizden kaçmasını engellemek ve elinizin kokmamasını sağlamak için plastik mutfak eldiveni kullanabilirsiniz.